Ο αόρατος μεσαίωνας: Ο Γουτεμβέργιος με την εφεύρεση της τυπογραφίας μπορεί να εκτέλεσε έως και 90.000 άτομα στην Ευρώπη
Επιστήμονες ερεύνησαν μια από τις σκοτεινές περιόδους της γηραιάς ηπείρου
άρθρο από το newsbeast.gr
Μια νέα έρευνα υποστήριξε ότι η εφεύρεση της τυπογραφίας τον 15ο αιώνα από τον Γουτεμβέργιο δεν ωφέλησε μόνο την ανθρωπότητα, αλλά και την έβλαψε ταυτόχρονα, γιατί μπορεί να οδήγησε σε εκτέλεση έως και 90.000 άτομα στην Ευρώπη.
Στο περιοδικό Theory and Society δημοσιεύτηκε η σχετική μελέτη που έγινε με επικεφαλής την Kerice Doten-Snitker, μεταδιδακτορική ερευνήτρια για την πολυπλοκότητα στο Ινστιτούτο Santa Fe.
Δημοσίευμα της ιστοσελίδας Interesting Engineering έγραψε ότι η τυπογραφία μπορεί να βοήθησε στο κυνήγι των μαγισσών που διήρκησε 300 χρόνια στη γηραιά ήπειρο, με τουλάχιστον 12.000 δίκες να έχουν καταγραφεί επίσημα.
Η Doten-Snitker υποστήριξε ότι η εφεύρεση της τυπογραφίας μπορεί να επέτρεψε την ταχεία διάδοση των ιδεών για τη μαγεία που προηγουμένως περιορίζονταν σε μικρούς πνευματικούς κύκλους, όπως οι θρησκευτικοί λόγιοι και οι τοπικοί ιεροεξεταστές. Ο μεσαίωνας είχε ήδη εκδηλώσει το σκοτεινό του πρόσωπο.
Για τη μελέτη οι επιστήμονες βασίστηκαν σε προηγούμενες έρευνες, εξετάζοντας πέρα από τους ευρύτερους οικονομικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Μεταξύ άλλων εστίασαν στον τρόπο με τον οποίο οι νέες ιδέες για τη μαγεία εξαπλώνονταν μέσω κοινωνικών και εμπορικών δικτύων, επηρεάζοντας τις συμπεριφορές με αργό αλλά ισχυρό τρόπο.
Ανέλυσαν δεδομένα σχετικά με τη χρονική στιγμή των δικών για μάγισσες και τη δημοσίευση εγχειριδίων για το κυνήγι μαγισσών από 553 πόλεις της Κεντρικής Ευρώπης μεταξύ 1400 και 1679. Τα ευρήματα έδειξαν ότι μετά από κάθε δημοσίευση του Malleus Maleficarum -τού πιο διαβόητου οδηγού για κυνήγι μαγισσών– ακολουθούσε αύξηση στις σχετικές δίκες.
Επίσης, παρατήρησαν πως όταν μια πόλη με κύρος υιοθετούσε πρακτικές κατά μαγισσών, τότε ακολουθούσαν όσες βρισκόντουσαν σε κοντινή απόσταση και είχαν λιγότερη επιρροή.
«Η γειτνίαση με αστικά κέντρα που κυνηγούσαν τη μαγεία φέρεται να διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο», είπε η Doten-Snitker, προσθέτοντας πως χρειαζόταν χρόνος μετά τη δημοσίευση ενός βιβλίου για κυνήγι μαγισσών, γιατί «οι άνθρωποι έπρεπε να επεξεργαστούν τις πληροφορίες που λάμβαναν και μάλιστα με πρωτότυπο τρόπο για την εποχή τους».
Το “Malleus Maleficarum”- ή στα ελληνικά “Το Σφυρί των Μαγισσών”- κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δαιδάλεος σε μετάφραση Άννας Βάντη. Το αυθεντικό εγχειρίδιο του 15ου αιώνα, εκδίδετε για πρώτη φορά συνολικά σε ελληνική μετάφραση, χωρισμένο σε τρεις ενότητες. “Το Σφυρί των μαγισσών” δεν ευθύνεται μόνο για το θάνατο χιλιάδων γυναικών στα χρόνια της ιεράς εξέτασης. Είναι επίσης υπεύθυνο για την σκληρή αντιμετώπιση και τον στιγματισμό εκατομμυρίων γυναικών στα βάθη των χρόνων. Διαβάζοντας το, ίσως αντιληφθούμε ότι ο μεσαίωνας δεν είναι τόσο μακριά μας. Ίσως μπορούμε να κατανοήσουμε τι προκάλεσε αυτό το απάνθρωπο κυνήγι και να σταματήσουμε να το επαναλαμβάνουμε.