Η Εγωκεντρική Γλώσσα στα Σύγχρονα Βιβλία & η Εξέλιξη του Λόγου

Μια πολύ ενδιαφέρουσα είδηση δημοσιεύτηκε σήμερα στην ιστοσελίδα in.gr με τίτλο ” Όλο και πιο εγωκεντρική η γλώσσα στα σύγχρονα βιβλία“. Ο συντάκτης του άρθρου παρατηρεί ανάμεσα στα άλλα πως «Παραδοσιακά, η λογοτεχνία αποτελεί τον καθρέφτη μιας κοινωνίας, κάτι που επιβεβαιώνει μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, η οποία συμπέρανε ότι η γλώσσα στα σύγχρονα λογοτεχνικά βιβλία περιέχει όλο και περισσότερες λέξεις που προδίδουν ναρκισσισμό, ατομισμό, κτητικότητα και γενικά τάση για υλισμό, αντί για αλτρουισμό και άλλες ηθικές και πνευματικές αξίες».
Από πλευράς μας, θα σχολιάζαμε πως αν αυτό συμβαίνει σε ΗΠΑ και Βρετανία δεν σημαίνει πως το ίδιο ισχύει και για τον υπόλοιπο κόσμο. Παρόλ’ αυτά, τα στοιχεία είναι ενδεικτικά μιας γενικότερης στροφής τον οποίο και διακρίνουμε σε πολλούς ακόμη τομείς της ζωής μας.
Αν ο λόγος είναι τρόπος φανέρωσης του εαυτού, τότε ίσως μια εγωτική στροφή να είναι μέρος μιας μεγαλύτερης πορείας (διαρκείας ίσως και κάποιων αιώνων!) που σαν εκκρεμές θα πρέπει να περάσει και από το ατομοκεντρικό στάδιο έως ότου επέλθει ισορροπία, ανάμεσα στο Εγώ και το Εμείς, την ιδιοτέλεια και την ανιδιοτέλεια και σε όσα ακόμη παρατηρεί εύστοχα ο συντάκτης της παραπάνω είδησης.
Άλλωστε, ακόμη και μια τέτοια στροφή δεν είναι κατά ανάγκη μονοδιάστατη, καθώς ένα από τα πορίσματα της ίδιας έρευνας είναι πως «οι σημερινοί άνθρωποι βρίσκονται σε πιο καλή επαφή με τον συναισθηματικό κόσμο τους ή, τέλος πάντων, τολμούν να τον εκφράσουν πιο ανοιχτά από ό,τι έκαναν στο παρελθόν».
Αυτό μπορεί να σημαίνει επίσης, πως ο εγωτισμός που παρατηρείτε στα καινούργια βιβλία δεν μαρτυρά ένα συλλογικό πέρασμα της κοινωνίας μας στην κοιλάδα των νάρκισσων, αλλά την αύξηση στην ελευθερία του λόγου και την εμπιστοσύνη στην ατομική έκφραση.
Έτσι, αν κάποτε υπήρχαν λίγα βιβλία που λίγο ως πολύ παρουσιάζανε την φωνή μιας ορισμένης μερίδας ανθρώπων, σήμερα υπάρχει η δυνατότητα κατάθεσης ακόμη περισσότερων απόψεων! Από μια τέτοια αύξηση είναι λογικό να παρατηρούνται φωνές που ακόμη -σαν άλλα βρέφη- αντιμετωπίζουν τον κόσμο μέσα από τα μάτια του είμαι και όχι του συμμετέχω.
Αντί λοιπόν να ανησυχούμε για το μέλλον του γραπτού λόγου ως καθρέπτη της κοινωνίας, ας συνεχίσουμε να φροντίζουμε τον καθρέπτη αυτό ώστε να αντανακλά τον αληθή λόγο και όχι τις φοβίες μας…